De bouw van de geluidswand is begonnen. Steven Vervaet, Schepen van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw, Leefmilieu, Duurzaamheid, Dierenwelzijn en Afvalbeleid sprak de pers toe en benadrukte hoe belangrijk deze geluidsbuffer is voor Zwijndrecht en Burcht.

"Mevrouw de Minister, dames en heren van Lantis en Rink, beste mensen van de vierde macht,

Al zal ik pas écht gerust zijn wanneer over een aantal jaren onze woonkernen volledig beschermd zullen zijn tegen het lawaai van de snelwegen op ons grondgebied, toch kan ik niet anders dan met optimisme en een zekere trots kijken naar de eerste kilometers geluidsbuffer die nu in aanbouw zijn.

Het is niet gezond, en mensen worden er ongelukkig van wanneer ze hun dagen en nachten moeten slijten onder een deken van gebrom, geraas en getier van voorbij-denderend verkeer. En aan onze inwoners kunnen we nu zeggen: kijk maar, het komt goed en maak u geen zorgen, dat zullen wij wel doen.

Want achter de schermen wordt hard gewerkt, met de bouwheer en het ontwerpteam, om gelijk met de infrastructuurwerken ook de leefbaarheidsprojecten klaar te hebben: nieuwe fietsinfrastructuur, een fiets- en wandelbrug tussen onze deelgemeenten, en een robuust en wetenschappelijke onderbouwd systeem van schermen en bermen zoals er in Vlaanderen nog geen te vinden is.

Wat hier gebouwd wordt, en de komende jaren – verderop en aan de overzijde – nog gebouwd zal worden, is niet min. En dan heb ik het niet alleen over de indrukwekkende omvang van de buffers. Ik heb het zelfs niet over de participatieve wijze waarop de tekening tot stand is gekomen, mét de inwoners. Ook al is dat op zich iets om samen trots op te zijn.

Wat hier gebouwd wordt, is niet min – omwille van de resultaatsverbintenis die eraan ten gronde ligt, vastgelegd in ons gemeentelijk toekomstverbond met Vlaanderen. Ik wil dat dat benadrukken: wij herschrijven hier de normering voor aanvaardbare hinder langs Vlaamse snelwegen.

Want hoe zit het met die normen? Vanaf wanneer haalt verkeerslawaai u uit uw slaap? Dat hangt er maar vanaf, zegt Vlaanderen. Langs een nog aan te leggen ‘nieuwe weg’, vanaf 50 dB. Langs een ‘bestaande weg’, vanaf 60 dB. Twee maten en twee gewichten dus, vreemd. Nu, 50 dB is veel. 60 dB is zot veel, namelijk het dubbele.

Bijgevolg moest er zo goed als nergens ingegrepen worden (ook hier niet): de norm was immers afgestemd niet op gezondheidsoverwegingen, maar op terughoudendheid ten aanzien van de noodzakelijke investeringen die gezondheidsoverwegingen met zich mee zouden brengen. En daarmee was de kous af. Nochtans wonen in Vlaanderen veel mensen langs bestaande wegen, zeker in stedelijk en voorstedelijk gebied.

U zal moeten toegeven: zo’n onderscheid is gratuit en zelfs de strengste waarde (die voor nieuwe wegen) is te hoog. Wij konden het daarmee niet eens zijn.

Als in het geluidsproject Zwijndrecht dus sprake is van ‘een halvering van de geluidsdruk’, of ‘een vermindering met 10 decibel’ tot in de woonkernen, dan gaat het in feite om het volgende: onze woonkernen mogen niet meer blootgesteld worden aan waarden die volgens de WHO ongezond zijn.

Ik zeg “onze woonkernen”, en misschien zullen sommigen vinden dat we vanuit een kleine gemeente met nog geen 20.000 inwoners een wat boven onze categorie hebben gebokst. Maar als Linkeroever zegt: zo’n geluidsreductie zoals in Zwijndrecht, dat willen wij ook; als Antwerpse wijken waar een overkapping niet aan de orde is, zeggen: dat willen wij ook, en als niemand daar raar van op kijkt – dan hebben we gebokst en gewonnen. Dan is er iets ten gronde veranderd aan hoe wordt gekeken naar onaanvaardbare hinder, naar de maatschappelijke kosten en baten van autoweginfrastructuur, en wat daartegenover mag staan.

Gebokst wordt er al lang niet meer. Er zijn zorgen. Er moeten nog hordes genomen worden. Maar de doelen zijn duidelijk, gedragen en gedeeld.

Daarom, namens de inwoners van Burcht en Zwijndrecht, veel dank en proficiat aan iedereen die trekt en duwt tot het klaar is. Aan de directeurs die de lijnen uitzetten en de ingenieurs die er alles aan doen om de leefbaarheidsprojecten in te schuiven in een lopende werf waarvan de complexiteit ons dagelijks met verstomming slaat; dank aan de arbeiders op het terrein, die ook in Coronatijd zijn blijven doorgaan, en die het harde werk toch maar doen. Veel dank namens Burcht en Zwijndrecht, voor onze kwaliteit van leven, proficiat."

Nu de eerste geluidsschermen worden geplaatst ten Noorden van de E17 maken sommige Burchtenaren zich zorgen: wat met de Zuidkant?

(1) Het geluidsproject betreft het hele grondgebied: er komt een heel “systeem” van bermen en schermen langs de E17 en de E34. Waarom eerst E17 Zwijndrecht? Dit heeft niets met een voorkeursbehandeling te maken. Natuurlijk niet. Alles heeft te maken met de werfplanning en de ruimtelijke context. Aarden bermen van minstens 8 meter hoog krijgen de voorkeur; enkel waar dit niet mogelijk is, komen er schermen. Langs Burchtse zijde zal het eindresultaat landschappelijk en akoestisch juist meer kwaliteit hebben. Om dit te realiseren moet nog een grondstrook verworven worden. De onderhandelingen daarvoor zijn aan de gang.

(2) Wat zijn de gevolgen op korte termijn? Zal Burcht in tussentijd juist meer hinder hebben? Neen. De hellingsgraad van de glazen schermen is zo berekend dat een “asymmetrische” opstelling geen impact mag hebben op de tegenzijde. Dit wordt ons verzekerd door de experten (universiteit van Gent) die het project begeleiden.

(3) Hoe komt het dan dat sommige mensen in Burcht (en wees gerust: ook in Zwijndrecht) nu een toename ondervinden? Dat is een jaarlijks terugkerende indruk. De lucht wordt kouder en vochtiger, waardoor er meer geluid is aan de bron en het geluid ook verder draagt. De tussenseizoenen zijn de zwaarste maanden, met november als uitschieter. Elk jaar hebben we het gevoel: het is erger dan vroeger (bv. dan pakweg een jaar geleden).

Maar wat is er echt veranderd? Het wegdek van de E17 is vervangen door stille asfalt. Dit geeft een meetbaar verschil van alvast 2 dB. In vergelijking met september vorig jaar hebben we dus al winst geboekt. We mogen niet vergelijken met vorige maand (en zeker niet met de maanden voor de zomer, die een pak verkeersluwer waren wegens Corona). We moeten vergelijken met vergelijkbare weercondities, dus 12 maanden geleden.